W codziennej pracy drukarni wzornik Pantone jest często traktowany jak stały punkt odniesienia – niemal jak linijka, która zawsze „ma tyle samo centymetrów”. Tymczasem wielu użytkowników nie zdaje sobie sprawy, że wzorniki Pantone regularnie się zmieniają, a posługiwanie się przestarzałą wersją może prowadzić do nieporozumień kolorystycznych, błędów w druku, a w konsekwencji – strat finansowych. W tym artykule wyjaśniamy, dlaczego tak się dzieje i jak świadomie pracować z kolorem w oparciu o aktualne dane.
Zmiany we wzornikach Pantone – co się właściwie zmienia?
Pantone od lat jest standardem w branży graficznej i poligraficznej. Jednak wzornik nie jest dokumentem „na wieczność”. Co kilka lat firma Pantone aktualizuje swoje biblioteki kolorów – dodając nowe odcienie, usuwając rzadko używane lub standaryzując istniejące wartości. Dzieje się tak z kilku powodów:
- Postęp technologiczny w pigmentach i bazach farbowych – pojawiają się nowe surowce o lepszej odporności, trwałości, intensywności lub ekologii.
- Zmiany w standardach pomiaru koloru – dziś coraz większą wagę przywiązuje się do opisu barwy w przestrzeniach obiektywnych, jak CIELAB, a nie tylko „na oko”.
- Dopasowanie do cyfrowych środowisk projektowych – projektanci pracują w systemach Adobe czy Corel, które bazują na najnowszych bibliotekach Pantone Connect. Drukarnia pracująca na starym wzorniku może dostać zlecenie, którego koloru fizycznie… nie zna.
- Poprawki błędów i kalibracja pod realne możliwości druku – niektóre kolory są rekalibrowane, bo wcześniejsze wersje były niestabilne produkcyjnie lub trudne do odwzorowania w druku offsetowym.
Dlaczego warto mieć aktualny wzornik?
Wzornik to nie tylko katalog kolorów – to punkt odniesienia w rozmowie z klientem, projektantem, działem produkcji i mieszalnią farb. Jeśli jedna strona patrzy na edycję z 2013 roku, a druga na wersję z 2023, to „Pantone 200 C” może mieć inną barwę, inne wartości LAB, a czasem nawet inny skład recepturowy.
Drukarnia pracująca na nieaktualnym wzorniku naraża się na kilka realnych problemów:
- Nieporozumienia z klientem lub agencją (odcień „prawie taki sam” często oznacza reklamację),
- Błędne zamówienia farby w mieszalni – kolor „zabrany” z edycji, której dana mieszalnia już nie obsługuje,
- Brak możliwości odtworzenia nowego koloru Pantone – bo fizycznie nie występuje w starym wzorniku.
Dlatego aktualizacja wzornika co 3–5 lat (maksymalnie) to nie fanaberia producenta, lecz realna potrzeba pracy z kolorem w branży, która opiera się na precyzji.
Pantone LAB – zamawianie kolorów według rzeczywistej barwy
Współczesne systemy mieszania farb, jak Dayamix, umożliwiają mieszanie kolorów nie tylko „na numer”, ale również według wartości LAB. Co to oznacza w praktyce?
System LAB opisuje kolor w sposób obiektywny – niezależny od rodzaju światła czy podłoża. Dzięki temu:
- można dokładnie zmierzyć kolor ze wzoru (np. próbki klienta),
- porównać go z wartościami katalogowymi Pantone,
- ocenić różnicę barwną (ΔE) i zdecydować, czy różnica jest akceptowalna.
Zamawiając kolor do LAB, klient może przesłać próbkę fizyczną lub wartości cyfrowe (np. z Adobe), a mieszalnia przygotowuje farbę zgodną z tymi parametrami – a nie tylko z oznaczeniem numeru. To szczególnie ważne, gdy pracujemy na kolorach brandowych, niestandardowych lub „spoza wzornika”.
Podsumowanie
Świadoma praca z kolorem w drukarni nie polega tylko na tym, by „trzymać się numerów Pantone”, ale na rozumieniu, co za tymi numerami stoi. Aktualny wzornik to jedno z podstawowych narzędzi w komunikacji kolorystycznej. Zmiany w palecie Pantone wynikają z rozwoju technologii, zmieniających się standardów oraz potrzeb rynku.
Warto traktować aktualizację wzornika nie jako koszt, ale jako inwestycję w jakość i pewność druku – tak samo jak kalibrację maszyny, densytometr czy dobrej jakości farbę. Bo ostatecznie – to właśnie kolor decyduje, czy klient zaakceptuje wydruk.
0 komentarzy